Pytania o żydach

Maus. Opowieść ocalałego (ang. Maus: A Survivor’s Tale) – powieść graficzna (komiks) autorstwa amerykańskiego rysownika Arta Spiegelmana, uhonorowana w 1992 roku Nagrodą Pulitzera, jedyny komiks który nagrodzono tą nagrodą. Została wydana w wielu krajach świata, w Polsce w roku 2001.

Chasydyzm Polski, powszechnie i potocznie zwany po prostu chasydyzmem. Ta odmiana chasydyzmu jest znana najszerzej, między innymi dlatego, że rozwija się do dziś. Mimo że dzisiejszy chasydyzm jest wynikiem kilkuwiekowej ewolucji, to w prostej linii jest spadkobiercą ruchu powstałego w XVIII wieku.

Medal i dyplom zostały ustanowione dekretem Knesetu w 1963. Na medalu widnieje właśnie pochodzący z Talmudu napis „Kto ratuje jedno życie – ratuje cały świat”. Kapituła instytutu pamięci Jad Waszem przyznaje wyróżnienie osobom i rodzinom, które z narażeniem własnego życia ratowały Żydów z Holokaustu podczas II wojny światowej. Najwięcej odznaczonych osób pochodzi właśnie z Polski - aż 6992 uhonorowanych obywateli.

W kalendarzu hebrajskim nazwy poszczególnych dni pochodzą wprost od liczb porządkowych (np. niedziela – dzień pierwszy, czyli jom riszon, itd), ale ostatni, siódmy nosi nazwę szabat, która oznacza „odpoczynek”. Zgodnie z tradycją biblijną szabat jest dniem świątecznym przeznaczonym na odpoczynek.

Saul Wahl (1541–1617) to rabin litewski, dzierżawca ceł i warzelni soli na Litwie, osobisty bankier domu Radziwiłłów. W czasie bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego w 1586, niezdecydowana szlachta długo nie mogła wybrać jego następcy. W 1587, wśród powszechnego entuzjazmu, Saul Wah został okrzyknięty w Lublinie królem. Jego panowanie miało trwać tylko jedną noc, miał wtedy wydać wiele nowych praw i przywilejów, poprawiających położenie Żydów w Polsce.

Bricha (doslownie; ucieczka) to organizacja działająca w latach 1945-1948, której celem było przeprowadzenie tych spośród żydowskich ocalonych z Holokaustu, którzy chcieli opuścić powojenną Europę i przedostać się do Brytyjskiego Mandatu Palestyny. W sumie ok. 170 000 polskich (i 250 000 europejskich) Żydów wyemigrowało do Palestyny z asystą Brichy

Onolatria (gr."osioł"+"kult, służba") to zarzut kierowany w starożytności wobec Żydów i chrześcijan, przypisujący im oddawanie czci osłu. Wg Tacyta po wyjściu z Egiptu Izraelici cierpieli na pustyni pragnienie z powodu braku wody pitnej. W chwili zagłady miało ich uratować stado dzikich osłów, które, naprowadziło ich do źródła. Po przybyciu do Ziemi Obiecanej mieli umieścić w przybytku Bożym wizerunek osła i oddawać mu cześć. W II wieku w Cesarstwie rzymskim kult osła zaczęto przypisywać także chrześcijanom.

Ibrahim Ibn Jakub był nie tylko podróżnikiem i kronikarzem, ale i kupcem oraz prawdopodobnie szpiegiem Maurów . O Słowianach pisał : " Słowianie są skorzy do zaczepki i gwałtowności i gdyby nie ich niezgoda wywołana mnogością rozwidleń ich gałęzi i podziałów na szczepy, żaden lud nie zdołałby im sprostać w sile." Kraj Mieszka :"jest (...) najrozleglejszy z ich (słowiańskich) krajów. Obfituje on w żywność, mięso, miód i rolę orną".

Święto należy do świąt radosnych i upamiętnia mieszkanie w szałasach i namiotach (sukka, szałas, kuczka w hebr.: סוכה – Suka) podczas ucieczki Izraelitów z Egiptu i wędrówki do Kanaanu. Przez siedem dni święta ortodoksyjni żydzi mieszkają poza domem w budach pod gołym niebem - w Izraelu często budowanych na balkonach.

Mezuza jest to zwitek pergaminu z fragmentami Tory umieszczony w pojemniku wykonanym z drewna, metalu, kości lub szkła i zawieszany na framudze drzwi, w judaizmie mający wartość symboliczną i religijną. Osoba przekraczająca drzwi wejściowe powinna dotknąć mezuzy dłonią. Praktykowane bywa także całowanie tej dłoni, którą dotknęło się mezuzy . Na zdjęciu widzimy mezuzę wykonaną z butelki po piwie :)